Een echtscheiding is een ingrijpende gebeurtenis die grote gevolgen hebben voor alle betrokkenen. Vooral kinderen kunnen in een echtscheidingssituatie onder druk komen te staan en geconfronteerd worden met verantwoordelijkheden die niet bij hun leeftijd passen.
Soms is er sprake van parentificatie; het kind gaat zorgen voor de ouder. In deze blog gaan we dieper in op wat parentificatie inhoudt, hoe het ontstaat tijdens een echtscheiding en welke gevolgen het kan hebben voor kinderen.
Wat is parentificatie?
Parentificatie is een term die wordt gebruikt om aan te geven dat een kind te vroeg volwassen taken en verantwoordelijkheden op zich neemt die normaal gesproken bij de ouder horen. Kinderen die parentificatie ervaren, krijgen te maken met taken zoals zorgen voor hun broertjes en zusjes, het huishouden doen, financiën regelen of de emotionele steun van de ouders op zich nemen
Hoe ontstaat parentificatie tijdens een echtscheiding?
Tijdens een echtscheiding zijn ouders vaak druk bezig met hun eigen emoties, problemen en veranderingen. Het kan zijn dat een ouder niet in staat is om voor de kinderen te zorgen, zowel fysiek als emotioneel. Dit kan ertoe leiden dat een kind de verantwoordelijkheid op zich neemt om voor zichzelf en/of zijn broertjes en zusjes te zorgen. Het kan ook zijn dat een ouder zich tot het kind wendt voor emotionele steun, waardoor het kind de rol van ouder op zich neemt. Bij heftige emoties van de ouder, zal het kind altijd proberen deze emoties te voorkomen. Het kind gaat de ouder troosten, dingen zeggen die hij denkt dat zijn ouder wil horen of juist zaken niet meer vertellen. Zo vinden kinderen het vaak heel ingewikkeld aan de ouder de vertellen hoe ze het naar hun zin hebben gehad bij de andere ouder. Ook treden ze vaak als tussenpersoon/bemiddelaar op. Ze proberen het conflict tussen ouders te bezweren.
Wat zijn de gevolgen van parentificatie voor kinderen?
Parentificatie kan leiden tot emotionele en psychische belasting bij kinderen. Kinderen kunnen last krijgen van stress, angst, depressie, en gevoelens van isolatie en eenzaamheid. Ook kan het gevolgen hebben voor de ontwikkeling van het kind. Zo kan het de ontwikkeling van het zelfbeeld en de sociale vaardigheden beïnvloeden.
Daarnaast kan parentificatie ook een negatief effect hebben op de relatie tussen ouder en kind. Kinderen kunnen zich in de steek gelaten voelen door hun ouders, waardoor er mogelijk problemen ontstaan in de ouder-kindrelatie. Ook kan het ertoe leiden dat kinderen zich afsluiten van hun eigen emoties en behoeften, wat op latere leeftijd kan leiden tot problemen in relaties en een negatief zelfbeeld.
Hoe kun je als ouder parentificatie voorkomen?
Als ouder is het belangrijk om te voorkomen dat een kind te maken krijgt met parentificatie. Dit kun je doen door:
– Zorg te dragen voor je eigen emoties en problemen, zodat je beschikbaar bent voor je kinderen.
– Een veilige omgeving te creëren voor je kinderen waarin ze zich kunnen uiten en emoties kunnen delen.
– Duidelijke grenzen te stellen en je kind niet te belasten met volwassen taken en verantwoordelijkheden.
– Te communiceren met je kinderen en open te staan voor hun emoties en behoeften.
– Professionele hulp in te schakelen als je kinderen last hebben